Ocena ryzyka związanego z użytkowaniem noży
Wstęp
Jeśli pracownicy Twojej firmy używają noży w codziennej pracy, nasz przewodnik krok po kroku pomoże Ci w przygotowaniu analizy ryzyka z tym związanego. Pomoże Ci to w spełnieniu Twojego obowiązku prawnego, a tam, gdzie to możliwe, wyeliminuje zbędne ryzyko.
Nasz przewodnik po ocenie ryzyka związanego z użytkowaniem noży to obszerne opracowanie, które obejmuje całą procedurę od początku do końca. Pozwoli Ci na identyfikację obszarów pracy, w których personel lub inne osoby mogą być narażone na ryzyko związane z używaniem noży. Celem jest wyeliminowanie – a przynajmniej zmniejszenie – ryzyka wypadków. Jeśli potrzebujesz pomocy, skontaktuj się z nami.
W pierwszym etapie określimy obszar zagrożenia i zidentyfikujemy czynniki ryzyka. Można to zrobić wykorzystując pusty Formularz Oceny lub własny arkusz. Następnie pomożemy Ci ocenić każde z zidentyfikowanych zagrożeń i poszukać sposobów na ich zminimalizowanie. Każdy z czynników ryzyka jest ważny, jednak w pierwszej kolejności należy skupić się na tych, które stanowią największe zagrożenie dla bezpieczeństwa.
Analiza dostarczy Ci wielu wartościowych informacji, a dodatkowo korzystając z własnej wiedzy i wsparcia pracowników, będziesz mógł wybrać nóż, który najlepiej wpasuje się w specyfikę pracy w Twojej firmie, pozwalając na jego bezpieczne użytkowanie. Podpowiadamy także pewne sprawdzone rozwiązania.
Następnie procedury związane z użytkowaniem noży należy dołączyć do Polityki Bezpieczeństwa i Higieny Pracy. I tu też podpowiadamy kilka użytecznych sformułowań, które możesz wykorzystać.
W kolejnym kroku, po opracowaniu procedury, powinieneś poinformować o niej swoich pracowników oraz zapewnić im odpowiednie przeszkolenie.
Ostatnim etapem całego procesu jest bieżący przegląd procedury w celu zapewnienia jej aktualności i zgodności z bieżącymi działaniami, które mogłyby wpłynąć na poziom ryzyka.
Wprowadzenie
Zgodnie z obowiązującym prawodawstwem w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy wymagane jest przeprowadzenie oceny ryzyka oraz w miarę możliwości, jego wyeliminowanie. Jeśli nie jest możliwe usunięcie noży z miejsca pracy, należy zastanowić się, w jaki sposób można maksymalnie zmniejszyć ryzyko z nimi związane.
Zgodnie z wytycznymi dotyczącymi dostarczania oraz użytkowania sprzętu roboczego, należy wybierać takie urządzenia, które są zarówno bezpieczne, jak i najlepiej dopasowane do wykonania konkretnego zadania. Już na tym etapie możliwy jest wybór noża, który dzięki swoim właściwościom i odpowiedniej konstrukcji wyeliminuje lub znacząco zredukuje ryzyko wypadków.
Mówiąc prościej, wspomniane wytyczne wymagają, aby do wykonania konkretnego zadania wybrać najbezpieczniejszy nóż lub inne najlepiej dopasowane narzędzie.
Okresową weryfikację działań oraz ocenę ryzyka należy przeprowadzać nawet w sytuacji, kiedy uważasz, że Twój obecny nóż jest bezpieczny lub gdy wprowadziłeś już do swojej firmy noże bezpieczne. Należy regularnie weryfikować procedury, aby mieć pewność, że poziom ryzyka nie zmienił się i nie pojawiły się nowe zagrożenia. To także pozwoli Ci weryfikować, czy na rynku nie pojawił się nowy produkt, który mógłby zapewnić Ci jeszcze wyższy poziom bezpieczeństwa.
Narażenie na niebezpieczeństwo
Zagrożenie, ryzyko i zarządzanie ryzykiem to podstawowe pojęcia, które są potrzebne do zrozumienia ogólnej oceny ryzyka.
Zagrożenie to coś, co potencjalnie może spowodować szkodę lub wypadek. Otwarty nóż, ale z całkowicie chowanym ostrzem, przechowywany w schowku dla personelu jest niegroźny.
Ryzyko to możliwość realizacji tego zagrożenia. Osoby narażone są na ryzyko, gdy pracownik pozostawi na podłodze wspomniany nóż, ale z całkowicie wysuniętym ostrzem. Może to się zdarzyć w sytuacji, kiedy pracownik przerywa rozpakowywanie towaru, aby obsłużyć klienta.
Zarządzanie ryzykiem polega na identyfikacji i ustalaniu priorytetów w zakresie zagrożeń, wdrażaniu środków kontroli na podstawie oceny ryzyka i monitorowaniu zmian.
Obszar zagrożenia
Mówi o tym, jaka część procesów w firmie została przeanalizowana. Za każdym razem używaj nowego formularza dla poszczególnych obszarów (np. towary, magazyn).
Zagrożone osoby
Ważne, aby brać pod uwagę nie tylko osoby bezpośrednio wykonujące konkretną pracę. Rozważ także osoby, które mogą znajdować się w pobliżu. Lista ta może obejmować współpracowników, wykonawców prac konserwacyjnych, gości, klientów, osoby sprzątające, a nawet ogólnie pojęte społeczeństwo. Na liście powinny znaleźć się osoby, które przebywają jedynie okresowo w konkretnym miejscu. Należy także zidentyfikować grupy osób, które mogą być bardziej narażone na niebezpieczeństwo – wymagają one specjalnych wytycznych. Lista ta może obejmować nowych pracowników lub stażystów, kobiety w ciąży i osoby z trudnościami w nauce lub niepełnosprawne.
Wyposażenie
Ocena dotyczy noży.
Ryzyko
Ryzyko związane jest z konkretnymi sytuacjami (takimi jak zranienia lub rany kłute). Jeśli istnieje kilka różnych rodzajów operacji z użyciem noży, należy wymienić je na osobnych formularzach i znaleźć jasne rozwiązanie dla każdego indywidualnego ryzyka.
Bieżąca kontrola ryzyka
Na liście umieść wszystko, co wymaga oceny ryzyka i ustalenia sposobów przeciwdziałania zagrożeniu. Mogą to być już wdrożone w firmie procesy lub sposób pracy personelu mające na celu uniknięcie obrażeń. Miej świadomość, że może obecnie nie być żadnej procedury ani sposobu postępowania, które pozwalają na ograniczenie ryzyka.
Wymagane dalsze działania
Należy sporządzić krótki opis każdej czynności wykonywanej z użyciem noży oraz ocenić możliwość wystąpienia niebezpiecznej sytuacji, która może spowodować wypadek. Dzięki temu można ocenić, czy i jakie działania należy podjąć, aby jej przeciwdziałać. Warto pamiętać o tym, aby zakres działań zapobiegawczych był proporcjonalny do skali ryzyka, nie przeceniać i nie komplikować nadmiernie. Pomocne będzie także przejrzenie rejestru wypadków w pracy i zdarzeń potencjalnie niebezpiecznych z udziałem noży. Nawet jeśli wdrożono już procedury zabezpieczające przed wypadkami, nadal mogą zdarzyć się niebezpieczne sytuacje. Warto ocenić, jaki jest ich poziom ryzyka.
Zastanów się, co można zrobić, aby zmniejszyć ryzyko niebezpiecznych sytuacji, i jak zastosować to w praktyce.
Jest wiele sposobów na zmniejszenie ryzyka, m.in. poprzez zmianę sposobu wykonywania pracy, użycie mniej niebezpiecznego noża, odizolowanie zadania lub zmianę czasu jego wykonania. W ostateczności można także rozważyć zastosowanie środków ochrony osobistej. W wielu przypadkach ograniczenie ryzyka nie musi wiązać się z dodatkowymi kosztami. Pamiętaj jednak, że niepowodzenie w eliminacji lub zmniejszeniu ryzyka może kosztować Cię znacznie więcej w dłuższej perspektywie. I nie chodzi tylko o wypadki w pracy, ale o sytuację, kiedy zewnętrzna kontrola wykaże poważne zagrożenie dla zdrowia. Może to mieć skutki prawne lub nawet prowadzić do wstrzymania pracy przedsiębiorstwa.
Prawdopodobieństwo, waga i czynniki ryzyka
Zajmiemy się teraz pomiarem ryzyka związanego z zagrożeniem. Zakres od 1 do 10 należy stosować zarówno dla określenia prawdopodobieństwa, jak i do wagi zagrożenia.
Prawdopodobieństwo
- 1 = Coś rzadko się zdarza.
- 10 = Coś zdarza się w regularnych odstępach czasu.
Waga (ciężkość obrażeń)
- 1 = Ofiara może być w szoku nerwowym.
- 10 = Możliwość wystąpienia jednej lub więcej ofiar śmiertelnych.
Czynniki ryzyka
Aby określić poziom ryzyka związany z konkretną oceną, należy pomnożyć wartości prawdopodobieństwa i wagi.
Priorytet
Używa się subiektywnej skali: niska (L – ang. Low), niska do średniej (LM – ang. Low to Medium), średnia (M – ang. Medium), średnia do wysokiej (MH – ang. Medium to High, wysoka (H – ang. High) do zmierzenia znaczenia ryzyka w momencie dokonywania oceny. W pierwszej kolejności należy wziąć pod uwagę obowiązkowe wymagania związane z eliminacją zagrożenia, w drugiej kolejności należy rozważyć te nieobowiązkowe. Ustala się w ten sposób priorytety ryzyka. Jednym z punktów do rozważenia jest fakt, że jeśli ryzyko jest niskie, ale może dotknąć wielu osób, to powinno mieć wyższy priorytet niż ryzyko, które jest uważane za niskie lub średnie, ale dotyczy tylko pojedynczej osoby.
Zaczynając od priorytetowych zagrożeń, warto rozważyć, czy zrobiono wszystko by im przeciwdziałać oraz czy przestrzegane są ogólnie przyjęte standardy branżowe. Nawet jeśli odpowiedź brzmi „tak”, należy zadać sobie pytanie, czy można lub należy zrobić więcej? Pamiętaj, że masz obowiązek wykonania tego, co jest uważane za wykonalne lub odpowiednie i wystarczające. W tym celu należy sporządzić listę priorytetowych rodzajów ryzyka i przejrzeć ją, analizując najpierw, w jaki sposób można całkowicie wyeliminować ryzyko, a następnie, jeśli nie jest to możliwe, w jaki sposób można zmniejszyć ryzyko w stopniu wystarczającym, aby szkoda była znikoma lub bardzo mało prawdopodobna.
Ocena ryzyka związanego z użytkowaniem noży powinna być jak najdokładniejsza. To ciągły proces, który wiąże się z regularnym sprawdzaniem przez wyznaczone odpowiedzialne osoby. Chodzi o monitorowanie, czy nie pojawiły się nowe zagrożenia, a czy te, które zaistniały zostały ocenione. Należy także sprawdzić, czy obecne zagrożenia nie zmieniły się.
Pomocne w osiągnięciu tego celu może być przyjęcie nowej ścieżki zgłaszania wypadków, bez nakładania na pracowników kar. Pracownicy są tymi, którzy są najbardziej narażeni na ryzyko wypadków. Niebezpiecznych sytuacji można uniknąć, jeśli pracownicy będą zgłaszać każdy incydent bez obawy, że zostaną skrytykowani lub ukarani.
Podczas przeprowadzania oceny noża należy pamiętać o następujących kwestiach:
- Co jest cięte?
- Jaki rodzaj noża jest używany?
- Co mówią pracownicy?
- Jaką pomoc może mi zaoferować Producent?
- Czy mogę otrzymać próbkę do oceny?
- Jak mogę wdrożyć bezpieczniejszy system pracy?
- Jakie szkolenia będą potrzebne pracownikom?
System bezpiecznej pracy
Bezpieczny system pracy to pisemne instrukcje dla pracownika dotyczące sposobu wykonywania zadania. Oto przykładowe zalecenia:
- Używaj wyłącznie noża bezpiecznego dostarczonego przez pracodawcę.
- Postępuj zgodnie z instrukcją przekazaną na szkoleniu.
- Codziennie przed rozpoczęciem pracy sprawdź, czy nóż bezpieczny nie ma śladów zużycia lub nie jest uszkodzony. Sprawdzaj nóż często w ciągu dnia podczas pracy, upewnij się, że ostrze jest nadal ostre.
- Zgłaszaj wszelkie uszkodzenia i w razie potrzeby żądaj wymiany.
- Upewnij się, że przedmiot lub opakowanie, które ma zostać przecięte jest stabilne i umieszczone na równej powierzchni. Jeśli ma zostać przemieszczone, postępuj według instrukcji ze szkolenia lub zastosuj odpowiedni sprzęt do przenoszenia.
- Upewnij się, że podczas cięcia lub po jego zakończeniu nie ma ryzyka przewrócenia się przedmiotu, lub jego zawartości na Ciebie lub inne osoby.
- Nigdy nie używaj narzędzi innych niż te przypisane do danej czynności.
- Używaj narzędzi tylko zgodnie z instrukcjami przekazanymi na szkoleniu.
- Jeśli masz wątpliwości, jak postąpić – zapytaj. Nie podejmuj decyzji samodzielnie.
- Jeśli potrzebna jest pomoc w obsłudze – poproś o nią. Nie próbuj działać samodzielnie.
Oto przykładowe treści, które możesz zamieścić w swojej Polityce Bezpieczeństwa i Higieny Pracy:
Instrukcje bezpiecznego systemu pracy zostały jasno ustalone i będą przestrzegane przez firmę, jej pracowników i inne osoby z nią współpracujące. Bezpieczne noże zostaną udostępnione bezpłatnie wszystkim pracownikom, których obowiązki wymagają użycia noży, zaś używanie innych noży jest zabronione w miejscu pracy. Za konserwację i wymianę noży bezpiecznych odpowiada ____________.
Pracownicy i inne osoby współpracujące z firmą mają prawny obowiązek zgłaszania wszelkich usterek sprzętu lub naruszeń przepisów BHP do ____________.
Firma przeszkoli cały personel w zakresie stosowania noży bezpiecznych oraz wymogów dotyczących ich wymiany lub naprawy. ____________ przeprowadzi szkolenie i dopilnuje, aby wszyscy pracownicy zostali przeszkoleni i nabyli odpowiednie kompetencje przed rozpoczęciem użytkowania noży bezpiecznych oraz będzie prowadzić udokumentowane zapisy ze wszystkich przeprowadzonych szkoleń.
Pracownicy, którzy nie zastosują się do niniejszych zasad bezpieczeństwa i będą naruszać zasady zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy mogą zostać odpowiednio ukarani.
Polityka bezpieczeństwa dotycząca noży
Zaangażuj personel w proces decyzyjny. Wyjaśnij im obowiązujące wymagania prawne, wytłumacz potrzebę ochrony oraz dlaczego potrzebujesz ich wkładu i pomocy w kształtowaniu, i wprowadzaniu polityki bezpieczeństwa dotyczącej noży. Bez wsparcia i współpracy personelu, trudno będzie Ci przestrzegać wprowadzonych zasad.
- Polityka ta może obejmować niektóre lub wszystkie poniższe elementy:
- Nie zezwalanie personelowi na wnoszenie lub używanie własnego sprzętu.
- Wyposażenie personelu w bezpieczniejsze noże i informowanie, że są to jedyne noże, które mogą być używane.
- Dokładna informacja, kto i jakie obowiązki pełni w ramach polityki bezpieczeństwa.
- Przeprowadzenie szkoleń w ramach instrukcji bezpiecznego systemu pracy.
- Informacje, gdzie personel może uzyskać noże i ostrza do wymiany.
- Informacja, do kogo personel ma zgłaszać problemy z nożami lub instrukcjami polityki bezpieczeństwa.
- Informacja, kto jest odpowiedzialny za szkolenia.
Po stworzeniu polityki dotyczącej noży może ona zostać włączona do Polityki Bezpieczeństwa i Higieny Pracy. Ta ostatnia powinna również zawierać obowiązki pracownika, które ze względów bezpieczeństwa obligują go do korzystania z całego dostarczonego mu sprzętu w sposób, w jaki został poinstruowany lub przeszkolony, oraz obowiązek zgłaszania wszelkich niebezpiecznych sytuacji itp.
Szkolenie
Po wyborze odpowiedniego narzędzia do danego zadania, teraz należy skupić się na jego użytkownikach. Czy są oni przeszkoleni w posługiwaniu się nożem? Każde narzędzie ma swoją własną specyfikę użytkowania. Szkolenie pomoże użytkownikom w opanowaniu właściwej techniki użytkowania i nauczy przestrzegać instrukcji nowego bezpiecznego systemu pracy. Pomocne w tym celu może być wykorzystanie materiałów wideo, wskazówek i plakatów ściennych przedstawiających prawidłowe, i bezpieczne używanie noży.
Informacje powinny być jasne i dostępne dla wszystkich użytkowników noży, w tym proste wytyczne związane z niebezpieczeństwem pracy z otwartymi nożami itd. oraz kroki podjęte w celu kontroli i ograniczenia ryzyka. Ważne jest także umożliwienie pracownikom przekazywania informacji na temat ich doświadczeń.
Szkolenia należy przeprowadzać dla wszystkich nowych pracowników, a dla pracującego personelu warto prowadzić szkolenia odświeżające. Pozwoli to uniknąć sytuacji, w której pracownicy popadają w złe nawyki. Należy prowadzić rejestr tych szkoleń.
Wprowadzenie instrukcji dotyczących bezpiecznego systemu pracy i jego zastosowanie w odniesieniu do pracowników i innych osób może mieć wpływ na ich działania. Dlatego należy ponownie weryfikować doświadczenia pracowników by mieć pewność, że system działa zarówno na papierze, jak i w praktyce.
Należy prowadzić nadzór w celu zapewnienia, że wszyscy pracownicy przestrzegają zasad bezpiecznego systemu pracy i postępują zgodnie z wytycznymi ze szkoleń, które przeszli. To także dobry sposób na określenie wymagań co do kolejnych szkoleń.
Przegląd
Z upływem czasu konieczne będzie zweryfikowanie oceny ryzyka. Warto sprawdzić, czy obecnie wdrożony system jest aktualny i czy pracownicy postępują zgodnie z jego wytycznymi. Okresowy przegląd jest także okazją do sprawdzenia, czy nie pojawiła się potrzeba wprowadzenia zmian.
Podsumowanie
Jeśli zastosowałeś się do tej procedury, Twoje miejsce pracy jest teraz bezpieczniejszym miejscem pracy! Gratulacje. Jeśli masz jakieś uwagi lub potrzebujesz dalszych informacji, pomocy lub porady, skontaktuj się z nami pod numerem +48 (12) 446 92 30 lub napisz do nas sales@cobaeurope.pl.